Čaršija formirana još u turska vremena, proteže se desnom obalom Kolubare, preko puta mesta na kome su 1804. godine posečeni Ilija Birčanin i Aleksa Nenadović. Glavna ulica je širine do 6 metara i stišnjena je između obale i padine brega. Prilagođava se krivini toka reke. Smatra se da je zbog toga ovaj deo grada dobio ime Tešnjar. To je orijentalna, autentična sredina koja je opstala vekovima.
Danas je Tešnjar jedinstvena gradska celina 19. veka.
Arhitektura je vrlo skromna i ilustruje ekonomke prilike vremena u kome je
nastala. Opstalo je oko dvadeset kuća građenih u bondručnoj konstrukciji.
Dvorišta su kaldrmisana, uzana, dugačka. Od starih zanata u Tešnjaru su danas
zastupljeni: grnčarski, obućarski, voskarski, bojadžijski, krojački...
Tokom druge polovine 19. veka Valjevo se našlo
u fazi novog uspona. Broj stanovnika se naglo povećao i grad se opet proširio
na levu obalu reke, dok je stara čaršija opstala, a čak se i produžila dalje
niz Kolubaru.
Sa više desetina ugostiteljskih objekata, Tešnjar je omiljeno
mesto za izlazak kako Valjevaca, tako i njihovih gostiju. Najpoznatiji valjevski
letnji festival su Tešnjarske večeri. To je međunarodna, kulturna manifestacija
koja prateći program predstavlja turističku i privrednu ponudu grada. Tešnjarske
večeri postoje od 1987. godine i održavaju se svake godine u avgustu. 
Opšte
je poznato da je veliki broj domaćih filmova snimljen baš u Tešnjaru, kao što
su Ivkova slava, Šešir profesora Koste Vujića, Marš na Drinu, Rafal u nebo,
Užička republika, Narodni poslanik, Ilka… Čuveni reditelj Zdravko Šotra je u
više navrata govorio o tome koliko mu je žao što u Tešnjaru nije snimio “Zonu
Zamfirovu”. Ali smatra se da, kada je u pitanju ova umetnost, Tešnjar nije
dovoljno iskorišćen u odnosu na uslove
koje pruža.
Tešnjar je brigom Valjevaca opstao, jedno vreme
trošan i ruševan, ali poslednjih decenija 20. veka je otpočeo proces njegove
restauracije koji i danas traje.
Aleksandra Živanović
No comments:
Post a Comment